Εισαγωγή
Οι περισσότεροι άνθρωποι ονειρεύονται. Είναι ένα περίεργο φαινόμενο μιας προσωπικής ιστορίας που δεν έχει νόημα και ωστόσο προκαλεί τα συναισθήματά μας, και όλα συμβαίνουν ενώ κοιμόμαστε βαθιά.
Όταν ονειρεύεστε, τα πιο κοσμικά αντικείμενα γίνονται εξαιρετικά σημαντικά και οι άνθρωποι που δεν έχετε δει εδώ και χρόνια ξαφνικά επιστρέφουν στις αναμνήσεις σας.
Πολλοί από εμάς αναρωτιόμαστε γιατί έχουμε αυτά τα όνειρα, τι σημαίνουν και τι μπορεί να τα πυροδότησε. Σήμερα θα απαντήσουμε σε αυτές τις ερωτήσεις και θα σας βοηθήσουμε να κατανοήσετε το υποσυνείδητό σας.
Τι είναι τα όνειρα;
Οι περισσότεροι από εμάς καταλαβαίνουμε ότι τα όνειρα είναι οι ιστορίες, οι εικόνες και οι αναμνήσεις που βλέπουμε ενώ ονειρευόμαστε, αλλά υπάρχει κάτι περισσότερο στη διαδικασία από αυτό. Υπάρχουν 5 στάδια ύπνου στον κύκλο ύπνου και κάθε φάση βοηθά το σώμα με διαφορετικούς τρόπους.
Το Στάδιο 1 μειώνει τις μυϊκές σας δραστηριότητες. Το στάδιο 2 είναι όταν οι κινήσεις των ματιών σας σταματούν και τα εγκεφαλικά σας κύματα επιβραδύνονται. Αυτό το στάδιο είναι επίσης γνωστό ως άτρακτοι.
Στο στάδιο 3, τα κύματα του εγκεφάλου σας γίνονται εξαιρετικά αργά και παράγετε κύματα δέλτα. Το 4ο στάδιο είναι το πιο δύσκολο να ξυπνήσεις. Δεν υπάρχει καθόλου κίνηση των ματιών. Εάν ξυπνήσετε κάποιον στο 4ο στάδιο του ύπνου, είναι συχνά αποπροσανατολισμένος.
Το 5ο στάδιο είναι γνωστό ως ταχεία κίνηση των ματιών ή REM. Η αναπνοή σας γίνεται γρήγορη και ακανόνιστη καθώς και ρηχή. Τα μάτια σας επίσης αρχίζουν να τραντάζονται με γρήγορες κινήσεις. Οι μύες σας, ωστόσο, παραλύουν προσωρινά. Σε αυτό το στάδιο ονειρεύεστε.
Τα όνειρα είναι μια παγκόσμια ανθρώπινη εμπειρία, που περιγράφεται ως κατάσταση συνείδησης
Τα όνειρα ονομάζονται «κατάσταση συνείδησης» παρά το γεγονός ότι κοιμούνται. Αυτό οφείλεται στις αισθητηριακές, γνωστικές και συναισθηματικές επιδράσεις που παράγουν τα όνειρα. Κάθε πολιτισμός, τόσο στο παρελθόν όσο και στο παρόν, έχει σημειώσει τα όνειρα. Είναι ένα φαινόμενο που έχει υπάρξει σε όλο το ανθρώπινο είδος.
Ο λόγος για τον οποίο εξακολουθούμε να θεωρούμε ότι είναι μια συνειδητή κατάσταση οφείλεται στη μελέτη Sforza, Kriger, Petiau το 1997 (REM Sleep Behavior Disorder:Clinical and Physiopathological Findings). Αυτή η ομάδα ερευνητών ανακάλυψε ότι οι άνθρωποι με φυσικές διαταραχές που είχαν βλάψει τις ανασταλτικές αποκρίσεις μπορούσαν ακόμα να κάνουν πραγματικότητα τη φυσική πραγματικότητα των ονείρων τους. Παρόμοια με την υπνοβασία, αυτό σημαίνει ότι ο σημερινός μας χώρος και ο χώρος των ονείρων μας θα μπορούσαν να αλληλεπιδράσουν σε αυτή τη συνείδηση.
Όταν ρωτήθηκαν για το όνειρο, αυτοί οι υπνοβάτες μπορούσαν να περιγράψουν το όνειρο και τις αλληλεπιδράσεις τους με τρόπο που να συσχετίζεται με αυτό που είδαν οι παρατηρητές. Αυτό έδειξε μια κατάσταση συνείδησης.
Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι δεν ονειρεύονται. Ωστόσο, είναι πιο πιθανό ο εγκέφαλος τους να μην έχει πρόσβαση σε αυτές τις αναμνήσεις. Η αδυναμία πρόσβασης σε αυτές τις αναμνήσεις πιθανότατα σχετίζεται με τα επίπεδα ακετυλοχολίνης και νορεπινεφρίνης που αλλάζουν κατά τη διάρκεια του ύπνου σας. Αυτές οι δυνατότητες βοηθούν στη μακροπρόθεσμη και βραχυπρόθεσμη μνήμη σας.
Καθώς συμβαίνει η αλλαγή, η ικανότητα ανάκλησης της βραχυπρόθεσμης μνήμης σας πέφτει. Όταν ξυπνάτε, οι αναμνήσεις σας λειτουργούν κανονικά, αλλά η νύχτα έχει χαθεί. Αυτό σημαίνει ότι αν και δεν θυμάστε τα όνειρά σας, τα έχετε βιώσει.
Ο ονειροπόλος έχει μειωμένο έλεγχο στο περιεχόμενο και τις εικόνες της μνήμης
Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι το όνειρο είναι ξεχωριστό από το να μην υπάρχει «καμία γνωστική κατάσταση». Μια «καμία γνωστική κατάσταση» είναι όταν κάποιος βρίσκεται στον ύπνο REM αλλά στην πραγματικότητα δεν ονειρεύεται. Οι άνθρωποι ονειρεύονται μεταξύ 3 και 5 φορές τη νύχτα, αλλά υπάρχουν πολλές στιγμές ανάπαυσης στο μεταξύ. Αυτά είναι η «καμία γνωστική κατάσταση».
Το όνειρο είναι όταν βιώνεις πλήρεις συναισθηματικές εμπειρίες. Υπάρχει ένα θέμα που ακολουθείτε, υπάρχει μια ανησυχία στην ιστορία σας και υπάρχουν άτομα ή αντικείμενα με τα οποία αλληλεπιδράτε. Ένα όνειρο μπορεί να μην έχει όλα αυτά τα ζητήματα, αλλά θα έχει τουλάχιστον ένα.
Ακριβώς όπως μια κακογραμμένη ταινία, παρακολουθείτε καθώς εξελίσσονται αυτά τα γεγονότα και παρόλο που αλληλεπιδράτε με την πλοκή, συχνά έχετε πολύ λίγο έλεγχο στο τι θα συμβεί.
Στοιχεία για τα όνειρα
Λόγω της παράξενης και ακόμη και μαγικής φύσης τους, πολλοί από εμάς θέλουμε να μάθουμε ό,τι μπορούμε για το όνειρο. Έχουμε συλλέξει μια χούφτα ενδιαφέροντα στοιχεία για να τα μοιραστείτε με άλλους ομοϊδεάτες σας.
Όλοι ονειρεύονται
Όπως είπαμε και πριν, όλοι ονειρεύονται. αν δεν θυμάστε το όνειρό σας, αυτό δεν σημαίνει ότι περάσατε μια νύχτα χωρίς μια περίεργη περιπέτεια. Μερικές φορές τα όνειρά μας αισθάνονται σαν να κράτησαν μέρες. τα γεγονότα και οι πλοκές (αν και μπερδεμένες) κράτησαν πολύ περισσότερο από τη νύχτα. Μερικές φορές τα όνειρά μας μοιάζουν να είναι απλώς μια πληροφορία και μετά ξυπνάμε.
Στην πραγματικότητα, ονειρευόμαστε μόνο για περίπου 2 ώρες τη νύχτα. Και αυτό που είναι εξίσου συναρπαστικό είναι ότι τα μωρά ονειρεύονται για περίπου 2 ώρες επίσης.
Επειδή οι νέοι κοιμούνται για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα κατά τους πρώτους μήνες τους, μπορεί να πιστεύετε ότι θα ονειρεύονταν περισσότερο από τους ενήλικες ή ακόμα και τα μεγαλύτερα παιδιά, αλλά στην πραγματικότητα, αυτός ο χρόνος ύπνου αφιερώνεται κυρίως στην ανάπτυξη. μόνο λίγος χρόνος αφιερώνεται στα όνειρα.
Όλοι τείνουν να έχουν περίπου 3 ή 4 μεμονωμένα όνειρα τη νύχτα. καθένα από αυτά τα όνειρα θα διαρκέσει από 5 έως 20 λεπτά. Αυτό εξηγεί γιατί τα όνειρά σας φαίνεται να είναι εντελώς αποσυνδεδεμένα μερικές φορές.
Τα όνειρα συνήθως ξεχνιούνται
Αφού μάθετε ότι ονειρευόμαστε περίπου 3 ή 4 φορές τη νύχτα, πιθανότατα δεν θα εκπλαγείτε αν μάθετε ότι ξεχνάμε περίπου το 95% των ονείρων μας μόλις ξυπνήσουμε. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι μετωπιαίοι λοβοί, οι οποίοι διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στη συλλογή και τη διατήρηση των αναμνήσεων, είτε είναι ανενεργοί είτε έχουν χαμηλή δραστηριότητα κατά τη διάρκεια του κύκλου ύπνου REM. Επειδή τα επίπεδα ακετυλοχολίνης και νορεπινεφρίνης σε αυτό το τμήμα του εγκεφάλου μειώνονται, η αποθήκευση αυτών των αναμνήσεων γίνεται μια λειτουργία χαμηλής προτεραιότητας.
Ωστόσο, μια άλλη μελέτη, αυτή τη φορά που δημοσιεύτηκε στο Frontiers of Psychology, βρήκε μια σχέση μεταξύ της ανάκλησης των ονείρων σας και της πυκνότητας της ύλης του εγκεφάλου σας. Συγκεκριμένα, κοιτούσαν τον προμετωπιαίο φλοιό σε αντίθεση με τους γενικούς μετωπιαίους λοβούς. Στη μελέτη τους, κατέγραψαν πώς οι συμμετέχοντες με υψηλότερη πυκνότητα λευκής ουσίας ήταν σε θέση να ανακαλέσουν περισσότερα από τα όνειρά τους.
12% των ανθρώπων έχουν ισχυριστεί ότι ονειρεύονται μόνο ασπρόμαυρα
Αν και οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να ονειρεύονται με το πλήρες χρώμα που βλέπουν κατά τη διάρκεια της ημέρας, μερικοί άνθρωποι έχουν αναφέρει ότι ονειρεύονται μόνο ασπρόμαυρα. Αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι απαραίτητα αχρωματοψίες. Πολλοί από τους ανθρώπους που εμπίπτουν σε αυτήν την κατηγορία έχουν πλήρη γκάμα χρωματικής όρασης. Στη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Consciousness and Cognition, η ερευνήτρια Eva Murzyn διαπίστωσε ότι το 12% του γενικού πληθυσμού βιώνει αυτά τα ασπρόμαυρα όνειρα.
Ο Murzyn ανακάλυψε επίσης ότι κυρίως άτομα άνω των 55 ετών ανέφεραν αυτά τα ασπρόμαυρα όνειρα. Οι συμμετέχοντες δεν έβλεπαν πάντα τα όνειρά τους ασπρόμαυρα. Αντίθετα, συνέβη περίπου στο 25% του χρόνου. Ο Murzyn πίστευε ότι ο λόγος αυτής της ασυμφωνίας οφειλόταν στις ασπρόμαυρες οθόνες της τηλεόρασης του παρελθόντος. Αυτή η ιδέα υποστηρίχθηκε από τον Eric Schwitgebel, ο οποίος διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι στη δεκαετία του 1940 σπάνια έβλεπαν έγχρωμα όνειρα.
Φαίνεται ότι ο εγκέφαλός μας εκθέτει τα όνειρά μας σε μια μορφή αφήγησης.
Τα ζώα πιθανώς ονειρεύονται
Εάν έχετε ένα κατοικίδιο, όπως γάτα ή σκύλο, τότε πιθανότατα θα τα έχετε βρει να κουνάνε την ουρά τους στον ύπνο τους ή να κινούν τα πόδια τους σαν να τρέχουν. Για εσάς, μπορεί να φαίνεται προφανές ότι τα ζώα μπορούν να ονειρεύονται, αλλά ας δούμε την επιστήμη.
Στη μελέτη του 2020 «Do All Mammals Dream», οι Paul Manger και Jermone M Sigel διαπίστωσαν ότι όλα τα θηλαστικά περνούσαν από έναν κύκλο ύπνου όπως και οι άνθρωποι. Επειδή δεν μπορούμε να επικοινωνήσουμε αποτελεσματικά με τα ζώα, αποφάσισαν ότι η μέτρηση των ονείρων τους θα γινόταν σε μια κλίμακα «ύπνου REM» έναντι «χωρίς ύπνο REM».
Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα υδρόβια θηλαστικά όπως οι φώκιες δεν μπορούσαν να ονειρευτούν καθώς δεν έφτασαν στον ύπνο REM, ωστόσο τα χερσαία θηλαστικά, όπως οι ελέφαντες και οι σκύλοι, έφτασαν σε ύπνο REM, και έτσι μπορούν να ονειρεύονται.
Αυτό σημαίνει ότι τα πόδια της γάτας σας που συσπώνται είναι πιθανότατα ένα αντανακλαστικό από τον ευφάνταστο ύπνο της.
Αν και οι Manger και Sigel ανακάλυψαν αυτή τη σύνδεση, δεν μάθαμε αν τα ζώα μπορούν να διατηρήσουν τα όνειρά τους ή αν συνδέουν μια ιστορία με τα οράματά τους.
Γιατί ονειρευόμαστε;
Το ερώτημα γιατί ονειρευόμαστε είναι και φιλοσοφικό και επιστημονικό. Δεν υπάρχει μια σταθερή απάντηση στην επιστημονική κοινότητα που να εξηγεί ποια είναι η σωστή λειτουργία του ονείρου, αλλά υπάρχουν πολλές θεωρίες σε αυτόν τον τομέα και καθεμία από αυτές παρέχει μια αίσθηση σαφήνειας.
Πολλές θεωρίες σχετικά με το γιατί ονειρευόμαστε
Αν και υπάρχουν πολλές θεωρίες σχετικά με το γιατί ονειρευόμαστε, υπάρχουν τέσσερις βασικές θεωρίες στις οποίες στηρίζονται άλλοι για να διακλαδίσουν την κατανόησή μας. Αυτές οι θεωρίες καταλήγουν στην εδραίωση των αναμνήσεων μας, στην επεξεργασία των συναισθημάτων μας, στην έκφραση των επιθυμιών μας και στην εξάσκηση στην αντιμετώπιση των κινδύνων.
Οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν ότι αυτές οι τέσσερις θεωρίες μαζί δημιουργούν μια πιο ακριβή περιγραφή του γιατί ονειρευόμαστε. Ωστόσο, υπάρχουν κάποιοι που πιστεύουν ότι τα όνειρα δεν έχουν σκοπό και είναι απλώς η οπτική αναπαράσταση των σκέψεών μας όταν μένουν χωρίς ερέθισμα.
Μερικοί ερευνητές λένε ότι χρειαζόμαστε όνειρα για τη σωματική και ψυχική μας υγεία
Στο Journal of Social, Political and Economic Study, ο MJ Lowis έδειξε πώς το γνωστικό μυαλό ήταν λιγότερο περιορισμένο κατά τη διάρκεια της κατάστασης του ονείρου σε σύγκριση με την κατάσταση εγρήγορσης. Ενώ βρισκόταν στην ασφάλεια ενός ονείρου, το μυαλό συνέχισε να εργάζεται πάνω σε προβλήματα και σημαντικά συναισθηματικά ζητήματα που τα επηρεάζουν. Στην πραγματικότητα, εάν ένα άτομο επρόκειτο να συνεργαστεί με έναν επαγγελματία θεραπευτή για την ανάλυση των ονείρων, θα πρέπει να μπορεί να βοηθήσει στην αποσυσκευασία αυτών των ονείρων για να κατανοήσει ή να επιταχύνει αυτή τη στιγμή της «αναφοράς» και να επιτύχει ηρεμία.
Στην ίδια μελέτη, ο MJ Lowis διαπίστωσε ότι οι συμμετέχοντες ήταν σε θέση να συζητήσουν τα προβλήματά τους με λιγότερο άγχος και άγχος μόλις είχαν ολοκληρώσει μια συνεδρία ανάλυσης ονείρων. Ο καρδιακός ρυθμός τους μειώθηκε και οι κόρες των ματιών τους δεν ήταν διεσταλμένες όταν τους έκαναν ερωτήσεις σχετικά με το συναισθηματικό τους θέμα.
Η μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα όνειρά τους ήταν σε θέση να βοηθήσουν τους ασθενείς να γίνουν σωματικά ήρεμοι και ψυχικά ήρεμοι για τα ατομικά τους προβλήματα.
Ορισμένες μελέτες προτείνουν ότι τα όνειρα πηγάζουν από τη φαντασία μας και όχι από τη φαντασία μας αντίληψη
Για μερικούς ανθρώπους, οι αισθητηριακές εμπειρίες που έχετε συλλέξει κατά τη διάρκεια της ημέρας είναι ένας σημαντικός παράγοντας για την ιστορία του ονείρου σας. Για άλλους, οι αφηρημένες σκέψεις πηγάζουν περισσότερο από τη φαντασία σας παρά από αυτό που έχετε δει κάθε μέρα.
Μια μετα-μελέτη, η οποία συνέκρινε την εργασία άλλων ερευνητών και στη συνέχεια τη συνδύασε με τα δικά τους ευρήματα, δείχνει ότι υπάρχουν περισσότερα στοιχεία για τη φαντασία κατά τη διάρκεια του ονείρου παρά η απλή ανάκληση αντίληψης.
Αν και τα όνειρά μας μπορεί να είναι εμπνευσμένα από κάτι που έχουμε δει την ημέρα, το αντικείμενο ή το άτομο δεν αντιπροσωπεύει απαραίτητα τον εαυτό του. Αντίθετα, μια πιο αφηρημένη σύνδεση γίνεται μέσω της φαντασίας μας.
Βοηθήματα μνήμης
Μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα θεωρία ονομάζεται Θεωρία Επεξεργασίας Πληροφοριών και εξηγεί πώς όταν κοιμάστε, παγιώνετε τις αναμνήσεις σας και όλες τις πληροφορίες που έχετε συλλέξει κατά τη διάρκεια της ημέρας. Ο τρόπος με τον οποίο ο εγκέφαλός σας στη συνέχεια αρχειοθετεί και αποθηκεύει τα δεδομένα μοιάζει με ένα διαυγές και παράξενο όνειρο στο συνειδητό μυαλό μας. Ουσιαστικά το όνειρο είναι ένα υποπροϊόν της αποθήκευσης μνήμης ή μπορεί ακόμη και να είναι ενεργό μέρος της διαδικασίας.
Η ιδέα είναι ότι οι χρήσιμες αναμνήσεις γίνονται πιο ουσιαστικές κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας και είναι σημαντικές στιγμές στα όνειρά μας, ενώ οι μη χρήσιμες αναμνήσεις σβήνουν στο παρασκήνιο. Αυτό βοηθά τον εγκέφαλο να αποθηκεύει χρήσιμες πληροφορίες και να «αποκλείει» ασήμαντα δεδομένα.
Η ιδέα υποστηρίζεται από τα κύματα θήτα χαμηλής συχνότητας, τα οποία ενεργοποιούνται κατά τη διάρκεια του ύπνου REM. Αυτά τα κύματα βρίσκονται στον μετωπιαίο λοβό του εγκεφάλου, στην ίδια περιοχή όπου είναι ενεργή η μάθηση, η αποθήκευση πληροφοριών και η ανάκληση πληροφοριών.
Παράγοντες που επηρεάζουν τα όνειρα
Δεν είναι μόνο οι δραστηριότητές μας μέσα στην ημέρα που μπορούν να επηρεάσουν τα όνειρά μας. Υπάρχουν πολλά στοιχεία της ζωής μας που μπορούν να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο διαμορφώνονται τα όνειρά μας. Οι τρεις κύριοι παράγοντες είναι οι συνθήκες υγείας μας (τόσο σταθερές όσο και τρέχουσες), τα τρόφιμα που τρώμε και η ρουτίνα άσκησής μας.
Εάν παλεύετε με άσχημα όνειρα, η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο αυτοί οι τρεις παράγοντες επηρεάζουν τον ύπνο σας θα μπορούσε να σας δώσει τον έλεγχο ή να απαλύνετε τον πόνο σας.
Συνθήκες υγείας
Υπάρχουν διάφορες καταστάσεις υγείας που μπορούν να επηρεάσουν τα όνειρά σας. Αυτές είναι οι τρεις πρώτες:
Διαταραχές ψυχικής υγείας
Εάν πάσχετε από μια διαταραχή ψυχικής υγείας που σχετίζεται με τη διάθεση, όπως κατάθλιψη, διπολική διαταραχή ή άγχος, είναι πιο πιθανό να βιώσετε έντονα όνειρα. Αυτά τα όνειρα μπορεί να περιέχουν ακόμη και ενοχλητικό περιεχόμενο και πρέπει πραγματικά να θεωρούνται εφιάλτες.
Επειδή η κατάστασή σας διπλασιάζεται, ενισχύει ή δημιουργεί αρνητικά συναισθήματα, η ονειρική σας κατάσταση θα προσπαθήσει να σας προστατεύσει από αυτούς τους κινδύνους όταν είστε ξύπνιοι. Όπως είπαμε και προηγουμένως, μερικά όνειρα προσπαθούν να σας βοηθήσουν αφήνοντάς σας να εξασκήσετε την απειλή σε ένα ασφαλές περιβάλλον. Δυστυχώς, οι υπερβολικά διεγερμένες απαντήσεις σας δεν μπορούν να ρυθμίσουν τον φόβο που βιώνετε.
Μπορεί να πιστεύετε ότι τα αντικαταθλιπτικά ή τα αντιψυχωσικά θα μπορούσαν να βοηθήσουν σε αυτό το πρόβλημα. Ωστόσο, σας δίνουν επίσης υψηλότερους κινδύνους ή εφιάλτες. Για να σας βοηθήσουμε να κοιμηθείτε, συνιστούμε να μιλήσετε με το γιατρό σας.
Έλλειψη ύπνου
Εάν έχετε στερηθεί τον ύπνο για δύο ή περισσότερες νύχτες, μπορεί να σκεφτείτε ότι επιτέλους η ανάπαυση θα σας φέρει ηρεμία. Ωστόσο, ο εγκέφαλός σας έχει αποθηκευμένες τόσες πολλές πληροφορίες που όταν τελικά φτάσετε στον ύπνο REM, έχει πολλά δεδομένα για να αποσυσκευάσει. Αυτό σημαίνει ότι τα όνειρά σας είναι πιο πιθανό να είναι ζωντανά και δραματικά, προκαλώντας εφιάλτες.
Εάν ο λόγος για τον οποίο χάνετε ύπνο οφείλεται στη μελέτη για ένα τεστ ή σε άλλη μορφή άγχους, το υποσυνείδητό σας πιθανότατα θα προσπαθήσει να αποκρυπτογραφήσει αυτό το συναισθηματικό πρόβλημα την ίδια στιγμή που αποθηκεύει τις πληροφορίες σας. Αυτό σημαίνει ότι τα ζωντανά όνειρά σας πιθανότατα θα είναι γεμάτα φόβο.
Επειδή αυτά τα όνειρα είναι ζωντανά και ο εγκέφαλός σας αποθηκεύει πληροφορίες, είναι πιθανό να ανακαλέσετε τα όνειρα και επομένως να έχετε επίγνωση των εφιάλτων καθώς ξυπνάτε.
Εγκυμοσύνη
Εάν είστε έγκυος, η παραγωγή ορμονών σας θα αυξηθεί καθώς το σώμα σας προετοιμάζεται και φροντίζει το μωρό. Αν και αυτή η αύξηση δημιουργείται τόσο για εσάς όσο και για τη σωματική προστασία του μωρού, μπορεί να κάνει πιο δύσκολη την επεξεργασία των σκέψεων και των συναισθημάτων. Αυτό αντικατοπτρίζεται στον ευρέως χρησιμοποιούμενο όρο «εγκέφαλος εγκυμοσύνης», όπου συχνά ξεχνάτε πράγματα ή γίνεστε ακανόνιστος. Αυτή η ασταθής συναισθηματική φύση είναι πιθανό να διαρρεύσει στα όνειρά σας, δημιουργώντας ένα έντονο όραμα.
Τρόφιμα
Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει καμία αδιαμφισβήτητη απόδειξη ότι μια μερίδα ενός συγκεκριμένου φαγητού θα δημιουργήσει ένα συγκεκριμένο όνειρο. Ωστόσο, μπορούμε να επιβεβαιώσουμε ότι ορισμένες τροφές θα σας διευκολύνουν να θυμάστε τα όνειρά σας.
Για παράδειγμα, οι τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες σας δίνουν ενέργεια, αλλά μπορούν επίσης να σας κάνουν να νιώσετε χαμηλές μετά από λίγο. Το ίδιο ισχύει και για τα ζαχαρούχα τρόφιμα. Η υπερβολική ποσότητα από τα δύο μπορεί να επηρεάσει δραματικά τη διάθεσή σας. Αυτό ισχύει και όταν κοιμάστε. Το να τρώτε ένα σνακ με καρμπυ ή ένα γλυκό με ζάχαρη πριν τον ύπνο θα δημιουργήσει ένα αρνητικό αποτέλεσμα στα όνειρά σας που θα τα κάνει πιο αξέχαστα.
Αυτά τα τρόφιμα θα θέλουν επίσης να καταναλώνετε την ενέργειά τους, που σημαίνει ότι μπορεί να σας ξυπνήσουν τη νύχτα. Το να ξυπνάτε μέσω του ύπνου REM θα σας κάνει να ξυπνήσετε με τη μνήμη του εφιάλτη στην πρώτη γραμμή του μυαλού σας.
Καθημερινές δραστηριότητες
Έχουμε μιλήσει για το πώς ο διακοπτόμενος ύπνος και η έλλειψη ύπνου μπορούν να επηρεάσουν τα όνειρά σας, καθιστώντας τα πιο ζωντανά και ευκολότερα στην ανάκληση.
Μια μελέτη του 2014 που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Vascular Health and Risk Management Journal διαπίστωσε ότι η καλή άσκηση μπορεί να σας κάνει να κοιμάστε πιο εύκολα. Συγκεκριμένα, η άσκηση πριν το μεσημέρι με τρέξιμο ή άλλη προπόνηση καρδιο βοηθά το σώμα σας να δημιουργήσει ένα ρολόι ξεκούρασης. Θα έχετε περισσότερες πιθανότητες να αποκοιμηθείτε και αυτές οι νύχτες ύπνου θα είναι βαθύτερες από μια μέρα χωρίς άσκηση.
Αυτές οι βαθύτερες περίοδοι ύπνου θα πρέπει να δημιουργούν λιγότερο ζωντανά όνειρα. Αυτό συμβαίνει επειδή το σώμα σας ξοδεύει λιγότερο χρόνο στον ύπνο REM και περισσότερο χρόνο στο δεύτερο στάδιο του ύπνου, γνωστό ως άτρακτοι. Αυτό είναι ήδη το πιο σημαντικό στάδιο ύπνου και χρησιμοποιείται για να βοηθήσει στην αποκατάσταση του σώματος.
Όχι μόνο η καρδιο άσκηση προκαλεί περισσότερη αποκατάσταση, αλλά είναι επίσης πιθανό να λειτουργήσει μέσω του άγχους και του άγχους σας. Με λιγότερο συναισθηματικό στρες, τα όνειρα που έχετε θα είναι λιγότερο έντονα.
Γιατί έχουμε εφιάλτες;
Υπάρχει ένας διαρκής μύθος ότι οι ενήλικες ξεπερνούν τους εφιάλτες και, παρόλο που είναι αλήθεια ότι οι εφιάλτες είναι πιο συνηθισμένοι στα παιδιά, αυτό δεν σημαίνει ότι οι ενήλικες έχουν ανοσία.
Οι εφιάλτες είναι οδυνηρά όνειρα που προκαλούν στον ονειροπόλο να αισθάνεται ενοχλημένος
Οι εφιάλτες μπορεί να είναι έντονα ρεαλιστικοί. Επικαλούνται τις αντιδράσεις μάχης ή φυγής, προκαλώντας το δέρμα σας να ιδρώνει και την καρδιά σας να παλεύει. Στην κορύφωση του δράματος, το μυαλό σας είτε θα σας βγάλει από το όνειρο για τη δική σας ασφάλεια είτε θα σας επιτρέψει να παλέψετε ενάντια στον επικείμενο τρόμο.
Το θέμα του εφιάλτη θα διαφέρει μεταξύ των ανθρώπων. Ωστόσο, ο φόβος τείνει να αντανακλά τις ανησυχίες σας για την εγρήγορση.
Οι εφιάλτες και οι νυχτερινοί τρόμοι συχνά πιστεύεται ότι είναι το ίδιο πράγμα. Ωστόσο, οι Εφιάλτες εμφανίζονται συχνά κατά τη διάρκεια του ύπνου REM και σας ξυπνούν τις πρώτες πρωινές ώρες. Περιορίζουν επίσης τα όνειρα που εμπνέουν τον φόβο σας. Οι νυχτερινοί τρόμοι, από την άλλη, δεν είναι όνειρα αλλά συναισθήματα. Όσοι υποφέρουν από Νυχτερινούς Τρόμους δεν ξέρουν συχνά γιατί φοβήθηκαν. Αυτοί οι τρόμοι εμφανίζονται συνήθως εκτός του ύπνου REM και προκαλούν το άτομο να ξυπνήσει μετά από λίγες μόνο ώρες ύπνου.
Τα όνειρα μπορούν να προκαλέσουν:άγχος, φόβο και τραύμα
Αν και μπορεί να φαίνεται προφανές ότι οι εφιάλτες προκαλούνται από άγχος και φόβο, το 2014, μια μελέτη έδειξε πώς οι εφιάλτες θα μπορούσαν να προκαλέσουν και αυτά τα αρνητικά συναισθήματα. Η μελέτη παρακολούθησε 227 ενήλικες που είχαν διαγνωστεί με γενικευμένη αγχώδη διαταραχή (GAD). Αυτά τα άτομα είχαν περισσότερες πιθανότητες να βιώσουν εφιάλτες από τους συμμετέχοντες που δεν ήταν GAD. Διαπίστωσαν ότι αυτοί οι εφιάλτες στη συνέχεια μεταφέρθηκαν στη ζωή τους, προκαλώντας μεγαλύτερο άγχος.
Οι ασθενείς θα θυμόντουσαν τα όνειρά τους με περισσότερες λεπτομέρειες και θα φοβόντουσαν μήπως βιώσουν τους τρόμους του ύπνου στις ώρες που ήταν ξύπνιοι. Λόγω αυτής της συνεχούς κατάστασης φόβου, οι συμμετέχοντες βίωναν επιπλέον κατάθλιψη και χαμηλότερη ποιότητα ζωής.
Η μελέτη έδειξε πώς, χωρίς θεραπεία, ο κύκλος του άγρυπνου φόβου και του τρόμου που ονειρεύεσαι θα τροφοδοτούσε ο ένας τον άλλον σε έναν ατελείωτο βρόχο.
Η μελέτη υποδηλώνει ότι οι συμμετέχοντες που υποβλήθηκαν σε γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT) θα ήταν πιο πιθανό να ξεπεράσουν τον φόβο τους που δημιουργούσε τους εφιάλτες, και επομένως μπορούν να σπάσουν τον κύκλο.
Αυτή η μελέτη ήταν επαναστατική, καθώς ήταν από τις πρώτες που εξέτασε τη σχέση μεταξύ των ονείρων και του ξύπνιου φόβου σε ενήλικες που έπασχαν από μια γενικευμένη αγχώδη διαταραχή. Μέχρι αυτό το σημείο, μελετήθηκαν μόνο παιδιά, δημιουργώντας ένα τεράστιο κενό στην ψυχολογική φροντίδα για ανήσυχους και καταθλιπτικούς ενήλικες.
Οι εφιάλτες είναι συνήθως αυθόρμητοι
Για τους περισσότερους ανθρώπους, οι εφιάλτες είναι αυθόρμητοι και ακολουθούν τη φυσική ροή της ανησυχίας στη ζωή σας. Ωστόσο, υπάρχουν διαταραχές της διάθεσης και υποκείμενοι παράγοντες που μπορεί να κάνουν τους εφιάλτες να είναι πιο συχνοί.
Οι κύριοι παράγοντες εκτός των διαταραχών της διάθεσης είναι συχνά τα σνακ αργά το βράδυ, τα φάρμακα και η στέρηση ύπνου.
Σνακ αργά το βράδυ
Σε μια μελέτη του 2018, οι J Lee και S Suh διαπίστωσαν ότι το σώμα μειώνει το επίπεδο της γκρελίνης κατά τη διάρκεια του ύπνου, η οποία συνήθως χρησιμοποιείται για να στείλει σήματα στον εγκέφαλο ζητώντας περισσότερη πρόσληψη ενέργειας. Καθώς δεν χρειαζόμαστε υπερβολική ενέργεια ενώ κοιμόμαστε, αυτή η λειτουργία είναι απενεργοποιημένη. Ωστόσο, εάν στο σώμα μας έχει ήδη δοθεί ενέργεια, είτε θα τη χρησιμοποιήσει είτε θα την αποθηκεύσει. Ανάλογα με τα τρέχοντα επίπεδα αποθήκευσης, αυτό μπορεί να σημαίνει ότι το σώμα σας θα δημιουργήσει μια πιο φυσική αντίδραση στα όνειρά σας, προκαλώντας εφιάλτες.
Φάρμακα
Τα φάρμακα που επηρεάζουν τους νευροδιαβιβαστές και τα επίπεδα εμπλοκής τους (όπως τα αντικαταθλιπτικά και τα ναρκωτικά) είναι γνωστό ότι προκαλούν πιο έντονα και τρομακτικά όνειρα. Αυτό συμβαίνει επειδή, καθώς το σώμα σας κοιμάται χωρίς την ημερήσια δόση σας, το σώμα σας πηγαίνει σε απόσυρση. Το φάρμακο δεν εξισορροπεί πλέον τους νευροδιαβιβαστές σας και έτσι, στην απελπιστική τους κατάσταση, οι ανωμαλίες γίνονται πιο δραστικές.
Στέρηση ύπνου
Σε μια μελέτη του 2010, οι άνθρωποι που υπέφεραν από συχνούς εφιάλτες και εκείνοι που δεν υπέφεραν συχνά υποβλήθηκαν σε δοκιμή στέρησης ύπνου. Στη δοκιμή, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσοι έβλεπαν πιο συχνά εφιάλτες είχαν χαμηλό χρόνο ύπνου στην καθημερινή τους ζωή. Είτε φυσικά είτε λόγω της ταραχώδους ζωής τους, δεν κοιμόντουσαν μια ολόκληρη νύχτα. Οι συμμετέχοντες που δεν υπέφεραν από εφιάλτες τακτικά ανακάλυψαν ότι η αναγκαστική στέρηση ύπνου προκαλούσε αύξηση στα όνειρα που προκαλούν φόβο.
Πώς να θυμάστε τα όνειρά σας
Αν θέλετε να θυμάστε περισσότερα από τα όνειρά σας, υπάρχουν μερικοί εύκολοι τρόποι για να πετύχετε αυτόν τον στόχο. Τα περισσότερα από αυτά έχουν να κάνουν με την αλλαγή των συνηθειών σας, αλλά υπάρχει μια συγκεκριμένη που μπορεί να είναι λιγότερο ευνοϊκή για εσάς.
Ξυπνήστε χωρίς ξυπνητήρι
Το να ξυπνάς χωρίς ξυπνητήρι μπορεί να είναι μια αγχωτική κίνηση σε μια εργάσιμη ημέρα. Εάν θέλετε να δοκιμάσετε αυτήν τη μέθοδο, προτείνουμε να απενεργοποιήσετε το ξυπνητήρι σε μια μέρα που δεν έχετε πρόωρα σχέδια.
Η ιδέα είναι ότι είναι πιο πιθανό να θυμάστε τα όνειρά σας εάν ξυπνούσατε φυσικά. Αυτό συμβαίνει επειδή θα έχετε ολοκληρώσει έναν ολόκληρο κύκλο ύπνου και το μυαλό σας θα έχει ταξινομήσει με επιτυχία τις αποθηκευμένες πληροφορίες.
Οποιαδήποτε πληροφορία πιστεύει το συνειδητό μυαλό σας ότι χρειάζεται περισσότερη δουλειά θα πρέπει να σας δοθεί ως όνειρο.
Υπενθυμίστε στον εαυτό σας να θυμάστε
Πριν παρασυρθεί το μυαλό σας, αλλά ενώ είστε ξαπλωμένοι στο κρεβάτι και περιμένετε να ξεκουραστείτε, πείτε στον εαυτό σας ότι θέλετε να θυμηθείτε το όνειρό σας. Αυτό δεν πρέπει να επηρεάζει τον τρόπο δημιουργίας των ονείρων σας, το περιεχόμενό τους ή τον τρόπο αποθήκευσης των αναμνήσεων σας. Ωστόσο, θα πρέπει να κάνει αυτό το αίτημα το πρώτο πράγμα που σκέφτεστε όταν ξυπνάτε.
Όταν ξυπνάτε, η επιθυμία να θυμάστε το όνειρό σας θα πρέπει να είναι ακόμα ενεργή, και έτσι το πρώτο πράγμα που θα κάνετε είναι να θυμηθείτε τις λεπτομέρειες των οραμάτων σας.
Αυτό οδηγεί στην επόμενη συμβουλή μας.
Αναπαραγωγή ονείρου
Μόλις ξυπνήσετε, προσπαθήστε να θυμηθείτε τις λεπτομέρειες του ονείρου σας. Αν το κάνετε ενεργά αυτό ονομάζεται Dream Playback. Εάν ξυπνήσετε και προσπαθήσετε να τραβήξετε αμέσως τις εικόνες και τις ιστορίες, είναι πιο πιθανό να μείνουν στο μυαλό σας. Στη συνέχεια, μπορείτε να λάβετε αυτές τις βασικές πληροφορίες και να συνεχίσετε να βγάζετε περισσότερες αναμνήσεις από τα όνειρά σας από το μυαλό σας προτού ξεφύγουν.
Γράψτε το
Μπορεί να σας βοηθήσει να γράψετε όλα όσα θυμάστε. Με αυτόν τον τρόπο, μπορείτε να παρακολουθείτε πώς αποκωδικοποιούνται τα όνειρά σας και να κατανοείτε τα προβλήματα που αντιμετωπίζετε στη ζωή σας. Το να γράψετε τα όνειρά σας μπορεί να είναι μια απλή λιχουδιά αυτοφροντίδας ή μια υπέροχα τυχαία άποψη του μυαλού σας. Είτε έτσι είτε αλλιώς, η καταγραφή των ονείρων σας μπορεί να σας βοηθήσει να τα ανακαλέσετε αργότερα.
Σύνοψη
Εάν δεν προσπαθήσουμε να ανακαλέσουμε τα όνειρά μας, τότε τα περισσότερα από αυτά θα ξεχαστούν καθώς η μέρα συνεχίζεται, αλλά το να θυμάστε ενεργά τα όνειρά σας είναι εφικτό με μερικές μόνο πρωινές και νυχτερινές αλλαγές.
Αν καταφέρουμε να ανακαλέσουμε τα όνειρά μας, μπορεί να μας βοηθήσουν να αντιμετωπίσουμε τους εφιάλτες μας. Γνωρίζουμε ότι η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT) μπορεί να θεραπεύσει τους εφιάλτες για άτομα με γενικευμένη αγχώδη διαταραχή (GAD) και έτσι η αποτύπωση των ονείρων μας μπορεί να βοηθήσει και τα άτομα χωρίς GAD να ξεσκεπάσουν τους φόβους τους.
Εάν ελπίζετε να σταματήσετε τους εφιάλτες αλλάζοντας τον τρόπο ζωής σας, τότε η αποφυγή της στέρησης ύπνου και των νυχτερινών σνακ θα πρέπει να είναι η νούμερο ένα αλλαγή σας. Ωστόσο, ένα τζόκινγκ νωρίς το πρωί θα σας βοηθήσει επίσης να καταπολεμήσετε τον φόβο.
Τα όνειρα είναι ο τρόπος με τον οποίο χωνεύουμε τις πληροφορίες που έχουμε αποθηκεύσει στην εποχή μας, και παρόλο που είναι συχνά ενδιαφέροντα και διορατικά, είναι απλώς ένα αφηρημένο δημιούργημα της φαντασίας μας.